Hoofd-halskanker en oncologische bewegingsrevalidatie

Het menselijk lichaam is een wonder der natuur. Het werkt volledig autonoom. De verschillende stelsels werken perfect samen zonder dat we er ons moeten om bekommeren. Ons hart klopt, alle organen krijgen zuurstof, ons spijsverteringsstelsel doet zijn werk, ons bewegingsapparaat houdt ons recht door een basistonus van de spieren aan te houden, enz. En dit alles door een voortdurende wisselwerking tussen het lichaam en de hersenen. Het brein komt weliswaar voortdurend tussen om correcties aan te brengen.

Daar bovenop komen alle gewilde acties van ons brein. We kunnen bv. een hongergevoel hebben, maar daarom zijn we nog niet aan het eten. Wij bepalen zelf wanneer we overgaan tot de inname van voedsel. Maar om aan dat voedsel te komen moeten we in beweging komen. We moeten ons verplaatsen. Zonder dat, geen eten! We staan er niet bij stil dat dit alles moet gebeuren en toch is het realiteit.

Na het eten hebben we zin om een dutje te doen. Ook hier weer hetzelfde scenario: we zijn wel moe, maar daarom slapen we nog niet. We verplaatsen ons naar de zetel en ontspannen ons om in slaap te vallen. Zo is onze ganse dag gevuld met automatische en gewilde bewegingen. Gelukkig maar dat we daar niet telkens bij stil hoeven te staan.

Wat gebeurt er nu bij het horen van de diagnose kanker. Ons lichaam ondergaat een aardbeving op alle vlakken, ons lichaam is ontredderd. We zijn aan de grond genageld. We redeneren niet meer normaal, de toekomst stort in, we bewegen niet meer zoals het hoort, de slaap is verstoord door het danig piekeren, enz.

Al vlug dringt de realiteit door. We moeten wakker worden en goed beseffen dat we er iets moeten aan doen. Natuurlijk is het belangrijkste nu het medisch aspect. Dit laten we over aan de artsen. Luisteren naar de instructies van de arts en deze ook opvolgen is een must. Een goede medewerking van onze kant is hier onontbeerlijk. Een rookstop is dan ook onvoorwaardelijk uit te voeren. Vanaf nu geen excuses meer. Als je het alleen niet kunt, dan moet er psychologische hulp aan pas komen.

Meestal volgt er een chirurgische ingreep. Dit is nog maar de start. Nu volgt er nog de lange medische nabehandeling, eventueel nog aangevuld met radiotherapie en chemotherapie enz.

Waar we het nog niet over gehad hebben is intensief bewegen. Zonder dat we het beseffen is er ook hier iets aan de hand. Wat heeft hoofd-halskanker nu te maken met beweging? We zijn geneigd te denken dat dit niets met mekaar te maken heeft, maar niets is minder waar.  Bij elke aandoening, al was het maar een banale verkoudheid, zijn we al geneigd om ons stil te houden. Als we ons niet goed voelen kruipen we in een hoekje. We houden een bewegingsstop zonder het goed te beseffen. Het is nu zeker het moment om in actie te schieten.

Vroeger dacht men dat een zieke in bed hoorde. We kennen allemaal nog de ellenlange ziekenhuisopnames voor heelkundige ingrepen of rugklachten die gepaard gingen met langdurige immobiliteit. Het was dan ook geen sinecure om de patiënten terug in beweging te krijgen. Dit is al lang verleden tijd. Hoe korter de opname hoe beter. Hoe vlugger uit bed, hoe minder de conditie achteruit kan gaan. 

We zijn klaar om er aan te beginnen. Bewegen, natuurlijk kunnen we dat. Wie weet er nu niet wat bewegen is. We stappen de sport-speciaalzaak binnen en laten ons informeren wat we zoal nodig hebben. We beginnen met goed schoeisel en een comfortabel trainingspak met eventueel fluorescerende strips voor ’s avonds is geen overbodige luxe. Een nieuw badpak of zwembroek kan er ook nog van af. Let wel op, laat u niet overdonderen door de verkoper om van alles het duurste te kopen. Het is niet de bedoeling om direct aan topsport te doen en vergeet vooral niet dat de schoenen geen marathon winnen, de atleet die ze aan heeft kan winnen. We hebben ons toch nog laten overhalen om een hartslagmeter en stappenteller te kopen. Kortom de rekening zal al genoeg oplopen tegen dat we aan de kassa komen.

De bewustwording is er nu en we zijn bereid om tijd vrij te maken om er aan te beginnen. Rest er nu nog de volharding om elke dag een nieuwe start te nemen en ervoor te gaan.

We beginnen met het gedacht om zo’n vijf km. afwisselend te lopen en te stappen. Heel plichtsbewust kijken we al eens naar de stappenteller en de hartslagmeter. Morgen doen we er nog een fietstochtje bovenop en we denken bij ons zelf: ”we zijn goed bezig”. Maar is dit wel zo?

Ik denk van niet. Het was weliswaar al een hele geruststelling dat ik de tienduizend stappen gehaald had tegen het einde van de eerste dag. Maar hoe zit dat nu met die hartslagmeter? Dat is wat anders! Na het lezen van de gebruiksaanwijzing ben ik niet veel wijzer geworden. Ik weet eigenlijk niet hoe hoog die hartslag mag oplopen en hoe lang ik een serieuze inspanning mag aanhouden. Op het internet word ik niet veel slimmer. De volgende dagen oefen ik maar verder zonder hartslagmeter, deze brengt me toch maar in de war. Zo kom ik tot de constatatie dat dit al de eerste verkeerde koop is geweest. Ik heb ondertussen wel nog een valhelm gekocht om te gaan fietsen, ook al is het maar een gewone stadsfiets. Dit zal wel geen verkeerde koop zijn.

Na een paar dagen begint het melkzuur zich op te hopen in mijn spieren en begin ik overal pijn te krijgen. Ik zal het de komende dagen maar wat rustiger aan doen. De twijfel slaat toe. 

Eerst dacht ik bij mezelf dat ik teveel deed, maar nu denk ik: “Doe ik wel genoeg”? Ik weet het niet meer. Ik stel bovendien vast dat ik alleen maar de spieren van mijn benen aan het oefenen ben. Cardiologisch weet ik het al helemaal niet meer.

Ik besluit om een proefabonnement te nemen in een fitnesscentrum en weeral denk ik dat ik de oplossing gevonden heb. Er is nu toch ten minste een begeleiding en bovendien is er heel wat apparatuur aanwezig. Er worden nu meer spiergroepen aangesproken. Het sociaal contact valt ook best mee, maar toch. Toch ben ik nog niet zeker of ik wel helemaal goed bezig ben. De twijfel is iets wat ik nu wel best kan missen.

Ik besluit dan maar om terug te keren naar de bron. De begeleidsters, Caroline en Sabrina tijdens de oncologische behandeling, wijzen me nu de weg naar de specifieke oncologisch bewegingsrevalidatie via een paar tussenpersonen als daar zijn de revalidatiearts, de psycholoog en de kinesiste die gespecialiseerd zijn in de oncologische bewegingsrevalidatie.

Er wordt een intakeonderzoek gedaan, om te zien hoe ver het staat met mijn conditie. Hoe is de situatie cardiologisch en pneumologisch?

Daarop volgt er een persoonlijk revalidatieprogramma en nu word ik wel persoonlijk opgevolgd. Het oefenprogramma omvat groeps- en individuele oefentherapie, waarbij kracht en uithouding een belangrijke rol spelen. Bovendien worden er ook Hydro therapeutische sessies ingelast. Het programma loopt over vier maanden.

En nu, na afloop van dit revalidatieprogramma? Nu wordt het een kwestie van niet stil te vallen. Met wat ik geleerd heb in de revalidatie kan ik nu wel op mijn eentje verder: lopen , fietsen, zwemmen. Een abonnement in een fitnesscentrum kan nu wel nuttig zijn en die hartslagmeter kan nu ineens toch weer van pas komen. De in onbruik geraakte hometrainer kan nu ook weer van de zolder gehaald worden, deze kan van pas komen bij slecht weer!

Als toemaatje kan ik mensen die af en toe een boswandeling maken nog aanraden om eens nordic walking uit te proberen. De juiste techniek moet wel vooraf aangeleerd worden.

Tot slot kan ik er alleen maar aan toevoegen dat een “oncologische bewegingsrevalidatie” voor iedereen aan te raden is.

Blijf bewegen, veel succes

Danny